اختلال اضطراب پس از آسیب PTSD
این اختلال یک بیماری روانپزشکی است که به دنبال یک عامل ترسناک ایجاد می شود. شخص می تواند یک مسئله ترسناک یا دردناک را خود تجربه کرده باشد و یا شاهد آن بوده باشد.
علائم این اختلال عبارتند از فلاش بک یا یادآوری حوادث گذشته، کابوس شبانه، اضطراب شدید و افکارغیرقابل کنترل در مورد رخداد.
اکثر افرادی که دچار یک تجربه بد میشوند، بطور موقت دچار PTSD خواهند شد و بیمار به تدریج با مشکل خود تطابق پیدا کرده و دچار این اختلال بصورت درازمدت نمی شود. اما گاهی برخی از افراد نمی توانند به درستی تطابق پیدا کنند و دچار این اختلال می شوند. علائم، این بیماری روزها، ماهها و حتی گاهی سالها ادامه مییابد و زندگی فرد را دچار مشکلات جدی میکند.
درمان مناسب در این موارد، بسیار حیاتی است تا علائم کنترل شوند و بیمار بتواند به زندگی عادی خود بازگردد.
علائم گاهی یک ماه بعد از حادثه شروع می شوند، اما گاهی شروع علایم تا سالها بعد از بروز حادثه به تعویق می افتد. این بیماری باعث مشکلات جدی اجتماعی، ارتباطی و شغلی در فرد می شود و زندگی فرد را دچار اختلال جدی میکند.
علایم اختلال اضطراب پس از آسیب :
علائم این بیماری معمولاً چهار دسته اصلی هستند :
خاطرات ناخواسته
علائم اجتنابی
تغییرات منفی در تفکر و خلق
تغییرات در واکنش های فیزیکی و احساسی
علائم ممکن است که در دوره های مختلف، متفاوت باشند و یا در افراد مختلف، متفاوت باشند.
خاطرات ناخواسته :
خاطرات سترس آور، ناخواسته و تکراری در مورد حادثه تروماتیک.
احساس مجدد حادثه تروماتیک انگار که در حادثه مجددا در حال وقوع است. ( فلاش بک )
رویا های ناراحت کننده و کابوس های شبانه درباره حادثه تروماتیک.
ناراحتی شدید عاطفی یا واکنش های فیزیکی به چیزی که فرد را به یاد حادثه میاندازد.
علائم اجتنابی :
تلاش برای اجتناب از فکر کردن یا صحبت کردن در مورد حادثه تروماتیک.
اجتناب از مکان ها، فعالیت ها و افرادی که فرد را به یاد حادثه تروماتیک میاندازد.
تغییرات منفی در فکر و خلق :
افکار منفی درباره خود، سایر افراد و دنیا.
ناامیدی در مورد آینده.
مشکلات حافظه مثل اینکه فرد نکات مهم حادثه تروماتیک را به خاطر نمی آورد.
مشکل در حفظ رابطه نزدیک با دیگران.
احساس جدایی از خانواده و دوستان.
فقدان علاقه به فعالیت هایی که فرد قبلا به آنها علاقه مند بوده است.
مشکل در تجربه احساسات مثبت.
احساس بی حسی عاطفی.
تغییر در واکنش های فیزیکی و احساسی :
فرد به آسانی دچار ترس و وحشت می شود.
فرد همیشه در حال آماده باش درمقابل یک خطر است.
رفتار آسیب زا به خود مثل زیاده روی در مصرف الکل یا رانندگی خطرناک.
مشکلات خواب.
مشکلات تمرکز.
تحریکپذیری، حملات خشم، رفتارهای تهاجمی.
احساس گناه یا شرم زیاد.
اطفال کمتر از ۶ سال : واکنش به حادثه تروماتیک از طریق بازی یا رویاهای ترسناک است که میتواند شامل حادثه تروماتیک باشد یا نباشد.
علل اختلال اضطراب پس از آسیب PTSD :
تجربه مستقیم یا دیدن یک حادثه تهدید کننده حیات
آسیب شدید جسمی
آزار جنسی
بروز این بیماری، به دنبال یک حادثه استرس زا ، به ترکیب عوامل مختلفی بستگی دارد، مثلا :
شدت و مدت تجربه استرس زا
مشکلات روانپزشکی ارثی مثل سابقه فامیلی اضطراب یا افسردگی
خصوصیات شخصیتی فرد
روشی که ذهن در پاسخ به استرس ها، مواد شیمیایی و هورمون ها را تنظیم می کند.
عوامل خطر ایجاد اختلال اضطراب پس از آسیب :
ترومای شدید یا طولانی
وجود تروماهایی از قبل مثل سوء استفاده در کودکی
شغلهای خاص استرس زا مثل شغل های نظامی و یا کمک های اولیه
مشکلات روانپزشکی قبلی مثل افسردگی و اضطراب
سابقه سوء مصرف مواد و الکل
فقدان حمایت مناسب خانوادگی و دوستان
سابقه خانوادگی مشکلات روانپزشکی
انواع حوادث تروماتیک :
جنگ
حوادث طبیعی و آتش سوزی
سوء استفاده فیزیکی در کودکی
سوء استفاده جنسی
آسیب فیزیکی شدید
تهدید شدن با اسلحه
دزدی یا خفت گیری
حادثه هواپیمایی
شکنجه
آدم ربایی
بیماری های جدی تهدید کننده حیات
حمله تروریستی
حوادث جدی تهدید کننده حیات
عوارض اختلال اضطراب پس از آسیب :
این بیماری می تواند کل زندگی فرد و ارتباطات وی را مختل کند و سلامت فیزیکی و روانی فرد را تهدید کند. این بیماری، لذت فردی بیمار را از فعالیت های روزانه مختل می کند. عوارض عبارتند از :
افزایش بروز فسردگی و اضطراب.
اختلال خوردن.
افکار خودکشی.
پیشگیری از اختلال اضطراب پس از آسیب :
بعد از یک حادثه تروماتیک، اکثر فراد علائمی را در اوایل تجربه می کنند و مثلا نمی توانند در مورد حادثه فکر کنند، دچار ترس، اضطراب، خشم و افسردگی می شوند. احساس گناه و شرم شایع است، اما اکثر افراد، دچار بیماری طولانی مدت نمیشوند. حمایت خانواده و دوستان و پزشک مانع از بدترشدن این علائم می شود. اما برخی از افراد نمیتوانند با این مسئله تطابق پیدا کنند و دچار اختلال درازمدت می شوند.
تشخیص اختلال اضطراب پس از آسیب :
تشخیص اغلب توسط روانپزشک گذاشته میشود. تشخیص مستلزم این است که فرد یک حادثه جدی تهدید کننده (مرگ قطعی یا احتمالی، خشونت، آسیب جدی) را تجربه کرده باشد. فرد می تواند خودش این حادثه را تجربه کرده باشد و یا شاهد آن بوده باشد یا فردی نزدیک به وی، این تجربه را داشته باشد. این بیماری زمانی مطرح میشود که علائم بیمار برای بیشتر از یک ماه از بروز حادثه، ادامه پیدا کند و باعث مشکلات فردی، اجتماعی، شغلی و ارتباطی در فرد شود.
درمان اختلال اضطراب پس از آسیب :
درمان توسط روانپزشک انجام میشود. درمان روشهای مختلفی دارد. گاهی روان درمانی با روشهای مختلف استفاده می شود و گاهی درمان دارویی انجام میشود.
داروها، هم در درمان اختلال اضطراب پس از آسیب موثر هستند و هم عوارض آن، مثل اضطراب و افسردگی را درمان می کنند.
متخصص فشار خون در تهران – اختلال اضطراب پس از آسیب PTSD – دکتر مریم طهماسبی