کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید

دکتر مریم طهماسبی | بهترین متخصص قلب

این کم کاری ، بیماری است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون های اساسی تیروئید را تولید نمی‌کند. در مراحل اولیه بیماری، فرد هیچگونه علامتی ندارد، اما به تدریج و با بدتر شدن بیماریری، فرد دچار مشکلاتی مثل چاقی، درد مفاصل، نازایی و بیماری‌های قلبی می شود. تست های دقیق تیروئید در دسترس هستند که می توانند به تشخیص زودهنگام این کم کاری کمک کنند. درمان نیز به سادگی و با هورمون تیروئید قابل انجام است.

علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید

علایم در افراد متفاوت است و به شدت کمبود هورمون بستگی دارد. علائم معمولا به آهستگی و طی سال ها ایجاد می شود. در اوایل ممکن است که فرد به سختی متوجه علائمی مثل ضعف و افزایش وزن شود و یا ممکن است که این علائم به افزایش سن نسبت داده شود. اما زمانی که بیماری پیشرفت می‌کند، علائم تشدید می شود. علائم عبارتند از ضعف، افزایش حساسیت به سرما، یبوست، پوست خشک، افزایش وزن، صورت پف آلود، گرفتگی صدا، ضعف و درد عضلانی، حساسیت و سفتی عضلانی، افزایش سطح کلسترول، درد و سفتی و تورم مفاصل، اختلال قاعدگی (قاعدگی نامنظم یا بیش از حد )، نازک شدن موها، کاهش ضربان قلب، افسردگی، اختلال حافظه و بزرگ شدن غده تیروئید یا گواتر.

کم کاری تیروئید در نوزادان و شیرخواران

اگرچه کم‌کاری تیروئید، معمولاً خانمهای میانسال و مسن را درگیر می‌کند، اما هر فردی منجمله شیرخواران نیز می توانند دچار این کم کاری شوند.علائم در نوزادان و شیرخواران عبارتند از : زردی پوست یا سفیده چشم ها، زبان بزرگ، اختلال تنفس، گریه خشن، فتق نافی، شیر نخوردن، اختلال رشد، یبوست، کاهش تون عضلانی، خواب آلودگی شدید و عقب اندگی ذهنی.
کودکان و نوجوانان، معمولاً علائم و نشانه‌های مثل بزرگسالان دارند، اما سایرعلائم عبارتند از : اختلال رشد و کوتاهی قد، اختلال در شکل گیری دندان های دائم و بلوغ بلوغ تاخیری.

علت کم کاری تیروئید

غده تیروئید یک غده کوچک پروانه ای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. هورمون‌های تیروئید که توسط این غده تولید می‌شوند، اثرات زیادی روی سلامتی و جنبه‌های مختلف متابولیسم بدن دارند. همچنین یک سری عملکردهای حیاتی مثل ضربان قلب و دمای بدن را تنظیم می‌کنند. زمانی که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نکند، بالانس شیمیایی در بدن به هم می خورد.

علل کم کاری تیروئید

بیماری های اتوایمیون به نام هاشیموتو :

بیماری اتوایمیون زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن آنتی بادی علیه خود ایجاد کند. گاهی این آنتی بادی ها روی غده تیروئئید اثر گذاشته و باعث می‌شوند که غده تیروئید نتواند به اندازه کافی هورمون تیروئید ترشح کند. این بیماری در اثر ترکیب عوامل مختلف ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود.

درمان پرکاری تیروئید

بیمارانی که پرکاری تیروئید دارند، معمولاً با داروهای ضد تیروئید یا ید رادیواکتیو درمان می شوند. هدف از درمان، برگشت عملکرد تیروئید به حالت نرمال است، اما گاهی اوقات این درمان ها باعث می‌شوند که هورمون تیروئید کمتر تولید شده و بیمار بطور دائم دچار این کم کاری شود.

رادیوتراپی سر و گردن

رادیوتراپی که جهت درمان بدخیمی های سر و گردن انجام می شود، ممکن است که منجر به کاهش عملکرد تیروئید شود.

جراحی تیروئید

گاهی برای درمان پرکاری تیروئید، جراحی تیروئید و برداشتن قسمت زیادی از غده تیروئید انجام می شود. در نتیجه این عمل، ممکن است که این بیماری رخ دهد

برخی داروهای خاص

لیتیوم و آمیودارون ممکن است که منجر به این کم کاری شوند.

بیماری بیماری غده هیپوفیز

کم کاری غده هیپوفیز باعث می شود که هورمون محرک غده تیروئید کاهش یابد و این مساله باعث این کم کاری می شود.

حاملگی

برخی خانم‌های باردار، طی بارداری و یا بعد از بارداری، دچار کم کاری تیروئید می شوند و این مساله اغلب به علت آنتی‌بادی هایی است که علیه غده تیروئید ایجاد می‌شوند.

کمبود ید

ید یک مینرال است که در تولید هورمون تیروئید نقش دارد و کمبود آن باعث این کم کاری می شود. همچنین افزایش ید، باعث بدتر شدن بیماری در کسانی که از قبل کم کاری تیروئید داشته اند، می شود.

عوامل خطر :

افزایش سن، سابقه فامیلی، بیماری اتوایمیون مثل دیابت یا سلیاک، درمان با ید رادیواکتیو یا داروهای ضد تیروئید، سابقه رادیوتراپی گردن و قفسه سینه، سابقه عمل جراحی تیروئید، حاملگی طی شش ماه گذشته.

گواتر یا بزرگ شدن غده تیروئید

بزرگی ممکن است که باعث مشکل زیبایی شود و یا با فشار بر روی مری و نای، باعث اختلال بلع یا تنفس شود.

ایجاد مشکلات قلبی

این کم کاری می‌تواند باعث افزایش ریسک نارسایی قلبی، افزایش کلسترول و تجمع مایع دور قلب شود.
بیماری‌های روانپزشکی مثل افسردگی از تبعات این کم کاری است.

نوروپاتی محیطی

کم این کم کاری در درازمدت می تواند باعث آسیب به اعصاب محیطی شود. علایم نوروپاتی محیطی عبارتند از : درد، بی حسی و گزگز.
میگزدم تیروئیدی : این بیماری، یک وضعیت نادر و تهدیدکننده حیات است. علائم و نشانه های آن عبارتند از : عدم تحمل سرما، خواب آلودگی، کاهش سطح هوشیاری و در نهایت کوما. این مسئله اورژانسی است و باید به سرعت تشخیص داده شود ودرمان شود.

نازایی

کاهش هورمون تیروئید می تواند با تخمک گذاری تداخل ایجاد کند و باعث نازایی شود. همچنین برخی بیماریهای اتوایمیون که باعث کم کاری تیروئید می شوند نیز ممکن است که با باروری تداخل داشته باشند. نوزادانی که از مادران با این کم کاری متولد می شوند، نسبت به سایر نوزادان، نواقص مادرزادی بیشتری دارند و ممکن است که بیشتر دچار مشکلات ذهنی و رشدی شوند.

تشخیص کم کاری تیروئید

تشخیص این کم کاری با انجام آزمایشات ممکن است.

درمان کم کاری تیروئید

درمان با قرص لووتیروکسین و به سادگی قابل انجام است.

دکتر مریم طهماسبی | instagram | بهترین متخصص واریس