سندرم متابولیک
سندرم متابولیک به مجموعه ای از شرایط و مشکلات همزمان گفته می شود که خطر بروز بیماری قلبی-عروقی، مغزی و دیابت تیپ ۲ را در افراد بالا می برد.
این مشکلات همراه که مجموعآ در سـندرم متابولیک وجود دارند عبارتند از: فشارخون بالا، چاقی شکمی، افزایش چربی خون و مقاومت به انسولین.
وجود هر یک از این بیماری ها به تنهایی نشانه سندرم متابولیک نیست ، اما باعث افزایش خطر بیماری های جدی قلبی عروقی و دیابت می شود.
سندم متابولیک بسیار شایع است و در صورتیکه درمان نشود، عوارض جدی برای فرد در آینده به همراه خواهد داشت.
علایم سندرم متابولیک
اکثرافراد مبتلا به سندرم متابولیک، علایم و نشانه های مشخصی ندارند.
یکی از یافته های قابل مشاهده دراین افراد، افزایش سایز دورکمروشکم می باشد. سندرم متابولیک ارتباط نزدیکی با اضافه وزن، چاقی و کم تحرکی دارد.
در سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین وجود دارد. انسولین هورمون اصلی تنظیم کننده قند در بدن می باشد و باعث ورود و مصرف قند در سلولها می شود.
در مقاومت به انسولین، سلول ها به انسولین پاسخ مناسبی نمی دهند، لذا قند به راحتی وارد سلول نمی شود و بنابراین سلولها نمی توانند از قند موجود درخون به راحتی استفاده کنند.
درنتیجه قند خون افزایش یافته و انسولین قادر به کاهش سطح قند نمی باشد.
طبق تعریف انجمن غدد آمریکا سندرم متابلیک با معیارهای زیر تعریف می شود :
- BMI > 25 ( تقسیم وزن فرد به کیلوگرم بر توان دوم قد فرد به متر )
- دور کمر> 102 سانتیمتر در آقایان و > 88 سانتیمتر در خانم ها
و حداقل ۲ یافته ار یافته های زیر
- قند ناشتا > 100
- قند ۲ ساعت بعد از صبحانه > 140
- فشار خون > 85/130
- > 150 تریگلیسرید
- HDL کمتر از ۴۰ در مردان و کمتر از ۵۰ در زنان
عوارض سندرم متابولیک
بیماری قلبی- عروقی- مغزی :
به دنبال افزایش فشارخون، چربی خون، چاقی و مقاومت به انسولین، پلاک های آترواسکلروتیک در شریان های قلب و مغز ایجاد شده و به تدریج پیشرفت می کند و منجر به سکته قلبی یا مغزی می شود.
دیابت تیپ ۲ : در سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین افزایش پیدا می کند و در صورت عدم درمان، منجر به دیابت می شود.
کبد چرب غیرالکلی
بیماری عروق محیطی
آسیب کلیوی
عوامل خطرایجاد سنـدرم متابولیک
عوامل خطر سندرم متابولیک عبارتند از:
فزایش سن : افزایش سن، ریسک ابتلا به این بیماری را بالا می برد.
نژادهای خاص
چاقی : چاقی، بویژه چاقی شکمی از علل مهم ایجاد این بیماری می باشد.
کم تحرکی : کم تحرکی، ریسک ابتلا به چاقی، دیابت، فشارخون و چربی خون را بالا برده و می تواند منجر به سندرم متابولیک شود.
آپنه خواب ( توقف تنفس هنگام خواب )
اهداف درمان در سـندرم متابولیک عبارتند از :
- وزن فرد باید در سال اول بین ۱۰-۷% کاهش یابد و سپس باید کاهش وزن ادامه یابد تا BMI < 25 شود.
- به این منظور فرد باید ورزش و رژیم غذایی صحیح داشته باشد.
- فرد با سـندرم متابولیک باید از مصرف چربی ترانس، چربی اشباع، نمک، قند و نوشیدنی های قندی اجتناب کند و مقادیر بیشتری میوه و سبزیجات و فیبر فراوان مصرف کند.
- فرد باید حداقل ۵ روز در هفته و حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کند. البته ارجحیت این است که فرد بطور روزانه ورزش کند.
- فرد باید بیماری های همراه مثل فشار خون بالا را درمان کند.
- فرد باید از مصرف سیگار و الکل اجتناب کند.
دکتر مریم طهماسبی | بهترین متخصص واریس
ما را در شبکه اجتماعی اینستاگرام دنبال کنید.