واریس در بارداری
بارداری دورانی بسیار خوشحال کننده است، اما درعین حال میتواند باعث تغییرات فیزیکی ناراحت کننده و غیر قابل انتظار شود. یکی از این تغییرات ناخوشایند، ایجاد وریدهای واریسی می باشد. وریدهای واریسی، وریدهای بزرگ و پیچ در پیچ آبی، قرمز و یا بنفش هستند. این وریدها تهدید کننده حیات نیستند، اما میتوانند باعث ایجاد ناراحتی و یا درد شوند.
در وریدها معمولاً دریچههایی وجود دارند که مانع برگشت خون به سمت اندام تحتانی میشوند. این دریچهها طی حاملگی به علل مختلف میتوانند آسیب ببینند.
علل ایجاد واریس در بارداری
افزایش حجم خون
حجم خون طی بارداری تا ۵۰ درصد افزایش مییابد تا بتواند نیازهای جنین در حال رشد را تامین کند. این حجم افزایش یافته، فشار مضاعفی را بر روی وریدها به ویژه وریدهای اندام تحتانی ایجاد میکند.
تغییرات هورمونی
افزایش هورمونهایی مثل پروژسترون در دوران بارداری، دیواره وریدها را تضعیف کرده و آنها را مستعد گشاد شدگی می کند. همچنین پروژسترون می تواند منجر به اختلال عملکرد دریچههای لانه کبوتری شود.
افزایش سایز و وزن رحم
رحم بزرگ شده و جنین داخل آن، فشار روی وریدهای داخل لگن و اندام تحتانی ایجاد میکنند و مانع برگشت خون وریدهای بزرگ به سمت قلب میشوند. بنابراین خون در وریدهای پشت این وریدهای بزرگ در اندام تحتانی تجمع پیدا میکنند.
علایم واریس در بارداری
علایم ظاهری
رگ های آبی، قرمز و یا بنفش برجسته عمدتاً در مچ پا، ساق پا و قسمت داخلی رانها ایجاد میشود. اما گاهی واریس در ناحیه رکتوم و واژن نیز دیده می شود.
درد یا سوزش
افراد مبتلا به ویژه بعد از ایستادن یا نشستن طولانی ممکن است که احساس درد یا سوزش در محل واریس بکنند.
ورم و ضعف
گاهی اندامهای تحتانی بویژه مچ پا متورم شده و فرد احساس سنگینی و خستگی در اندام های تحتانی می کند.
تغییرات پوست
در موارد شدید، تغییر رنگ و تیرگی پوست، خارش و حتی اگزما ایجاد می شود.
سایر عوارض
کاهش فعالیت
درد و ناراحتی ناشی از واریس میتواند باعث کاهش فعالیتهای روزانه و اختلال خواب شود. سنگینی پاها میتواند منجر به اختلال حرکت اندام و مانع ورزش شود.
از دست رفتن اعتماد به نفس
ظاهر رگ های واریسی می تواند زیبایی پا را کم کرده و اعتماد به نفس فرد را مختل کند.
افزایش ریسک لخته
در موارد نادر، ممکن است لخته در وریدهای واریسی ایجاد شود و یا زخمهای پوستی ایجاد شود.
روشهای درمانی
تغییرات سبک زندگی
حفظ وزن مناسب
ورزش منظم با اجازه پزشک
اجتناب از ایستادن یا نشستن طولانی
بالا بردن پاها در زمان استراحت
جوراب واریس
جوراب واریس باعث تسهیل جریان خون و کاهش درد و ورم می شود.
اسکلروتراپی
این روش در دوران بارداری توصیه نمیشود.
لازم به ذکر است که واریس عمدتاً در دوران بارداری بیخطر است، اما در صورت بروز موارد زیر بیمار باید فوراً به پزشک مراجعه کند :
درد یا ناراحتی شدید
گرمی، حساسیت و قرمزی ناگهانی
تغییررنگ پوست
زخم پوستی