تپش قلب ( ریتم فیبریلاسیون دهلیزی )
ریتم فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟
قلب شامل ۴ حفره است. ۲ دهلیز و ۲ بطن. دهلیز چپ به بطن چپ و دهلیز راست به بطن راست مرتبط است.
مرکز اصلی تولید ضربان، گره سینوسی – دهلیزی است که در دهلیز راست قرار دارد.
این مرکز، مسوول تولید ضربان به فواصل معین و منظم است. این جریان الکتریکی ابتدا در دهلیز ها منتشر شده و سپس از طریق گره دهلیزی – بطنی که بین دهلیز ها و بطن ها قرار گرفته است، وارد بطن ها شده و باعث تحریک و متعاقبا انقباض آنها می‌شود.
در فرد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، گره سینوسی – دهلیزی از کار افتاده و دهلیزها به مرکز اصلی تولید ضربان تبدیل می شوند. این ضربان ها سریع و کاملا نامنظم هستند.
علایم فیبریلاسیون دهلیزی
برخی از بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، هیچ علائمی ندارند و از ریتم قلبی خود بی خبر هستند و تنها طی معاینه، پزشک متوجه آریتمی در آنها می‌شود. اما آنها که علامت دار هستند، ممکن است علائم زیر را تجربه کنند :
تپش قلب : بیمار احساس ضربان سریع و نامنظم دارد.
ضعف
کاهش توانایی در فعالیت
سبکی سر و سرگیجه
تگی نفس
درد سینه و …
ریتم فیبریلاسیون دهلیزی می‌تواند گهگاهی و یا دائم باشد.
علل ریتم فیبریلاسیون دهلیزی
فشارخون بالا
انسداد عروق قلبی و حمله قلبی
مشکلات دریچه ای
اختلالات مادرزادی قلب
پرکاری تیروئید
مصرف تنباکو، کافئین، الکل
سندروم سینوس بیمار : در این حالت، گره سینوسی – دهلیزی بیمار است.
بیماریهای ریوی
جراحی قلبی
عفونت های ویروسی قلب
استرس
ایدیوپاتیک : بعضی از بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، هیچگونه بیماری قلبی مشخصی ندارند.
عوامل خطر
سن بالا : سن بالا با فزایش میزان بروز ریتم فیبریلاسیون دهلیزی همراه است.
بیماری های قلبی عروقی : بیماری های قلبی عروقی، یکی از عوامل خطر مهم فیبریلاسیون دهلیزی هستند و فیبریلاسیون دهلیزی در قلب غیرنرمال بسیار شایعتر از قلب نرمال است.
فشارخون بالا : فشارخون بالا، یکی از فاکتورهای خطر مهم در ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی است.
برخی بیماریهای خاص : پرکاری تیروئید، سندروم متابولیک، دیابت، نارسایی مزمن کلیوی، بیماری های ریوی.
الکل : الکل، ریسک ابتلا به ریتم فیبریلاسیون دهلیزی را بالا می‌برد.
چاقی : افراد با اضافه وزن، درمعرض خطر ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی هستند.
سابقه فامیلی : سابقه فامیلی، یکی از فاکترهای خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی در افراد است.
عوارض فیبریلاسیون دهلیزی
نارسایی قلبی : ریتم فیبریلاسیون دهلیزی گاهی در زمینه نارسایی قلبی ایجاد می شود، بعلاوه در صورتیکه در درازمدت درمان و کنترل نشود، ممکن است که باعث ایجاد نارسایی قلبی شود.
سکته مغزی : در فیبریلاسیون دهلیزی، جریان خون در دهلیزها مختل شده و باعث ایجاد لخته خون در دهلیزها می شود. ممکن است که لخته ایجاد شده از دهلیز چپ وارد بطن چپ شده و از بطن چپ، وارد جریان خون شود. این لخته می تواند وارد عروق مغزی شده و باعث ایجاد سکته مغزی شود. (شکل ۲ و ۳ )
> متخصص فشار خون در تهران – تپش قلب ( ریتم فیبریلاسیون دهلیزی ) – دکتر مریم طهماسبی <
عواملی که ریسک سکته مغزی را بالا می برد عبارتند از : سن بالا، سابقه قبلی سکته مغزی، دیابت، فشارخون بالا، نارسایی قلبی.
پیشگیری از ریتم فیبریلاسون دهلیزی
کنترل عوامل خطر بیماری مثل فشارخون بالا، دیابت و ..
کنترل وزن
رژیم غذایی مناسب
فعالیت فیزیکی کافی
اجتناب از مصرف سیگار، الکل و کافئین
تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی
قدم اول در تشخیص، شرح حال و معاینه بیمار است. در معاینه، پزشک متوجه ضربان بالا و نامنظم قلب می‌شود و به ریتم فیبریلاسیون دهلیزی شک می کند.
نوار قلب : نوار قلب، اصلی ترین روش تشخیص است. در نوارقلبی، ریتم نامنظم و سریع قابل مشاهده است.
هولتر مانیتورینگ ۲۴ ساعته : گاهی ریتم فیبریلاسیون دهلیزی، به صورت مداوم وجود ندارد و در فواصل نامنظم و نامشخص ایجاد می‌شود. در این موارد، از هولتر مانیتورینگ ۲۴ ساعته استفاده می شود که ضربان قلب بیمار را به صورت ۲۴ ساعته ثبت میکند و ابزاری بسیار مفید در تشخیص خواهد بود.
اکوکاردیوگرافی : ازآنجاییکه ریتم فیبریلاسیون دهلیزی اغلب ی در زمینه قلب غیرنرمال ایجاد می‌شود و یا خود منجر به نارسایی قلبی می شود، اکوکاردیوگرافی در همه بیماران مبتلا به ریتم فیبریلاسیون دهلیزی جهت بررسی وضعیت عضلات و دریچه های قلب باید انجام شود.
تست ورزش : از آنجاییکه گاهی ریتم فیبریلاسیون دهلیزی در زمینه گرفتگی عروق قلب ایجاد می شود، تست ورزش جهت رد یا تایید گرفتگی عروق قلب، به پزشک کمک می کند.
تست های خونی : آزمایش تیرویید جهت بررسی پرکاری تیروئی که یکی از علل این ریتم است، انجام می شود.
درمان ریتم فیبریلاسیون دهلیزی
درمان ریتم فیبریلاسیون دهلیزی به عوامل مختلفی مثل مدت زمان آریتمی، زمینه ایجاد آریتمی، شرایط قلبی فرد وعلائم بیمار بستگی دارد. در برخی موارد پزشک تصمیم می‌گیرد که ریتم بیمار را به حالت نرمال و سینوسی برگرداند و در برخی موارد تصمیم می‌گیرد که ریتم بیمار فیبریلاسیون دهلیزی بماند و تنها تعداد ضربان های قلب بیمار کنترل شود.
درصورتیکه پزشک تصمیم بگیرد که ریتم قلب بیمار را به حالت نرمال برگرداند میتواتد از روشهای زیر استفاده کند : شوک دادن : با ایجاد شوک الکتریکی به قلب، ریتم قلب به حالت نرمال برمی‌گردد.
گاهی بوسیله ابلیشن کانون آریتمی با کاتتر داخل قلبی، فیبریلاسیون کاملا درمان می شود.
گاهی بوسیله ابلیشن کانون آریتمی با کاتتر داخل قلبی، فیبریلاسیون کاملا درمان می شود. (شکل ۶ )
داروهای آنتی آریتمی : برخی داروها در اصلاح ریتم قلب موثرند.
برخی موارد پزشک تصمیم می‌گیرد که ریتم به حالت فیبریلاسیون دهلیزی بماند، اما تعداد ضربان های بیمار کاهش داده شده و کنترل شود، زیرا اساساً فیبریلاسیون دهلیزی ریتمی نامنظم و سریع است و ممکن است برای بیمار علائمی مثل تپش قلب ایجاد کند. در این موارد از داروهایی که باعث کاهش ضربان قلب می شوند مثل داروهای خانواده بتابلوکر، بلوک کننده کانال کلسیمی و دیگوکسین استفاده می شود.
یکی دیگر از پایه های درمان، جلوگیری از تشکیل لخته در دهلیز چپ است. در فیبریلاسیون دهلیزی، لخته خون در دهلیز چپ تشکیل شده و این لخته می تواند از دهلیز، وارد بطن و سپس وارد جریان خون شود و به اعضا مختلف بدن برسد. این لخته می تواند منجر به سکته قلبی، آسیب روده‌ها، نارسایی حاد کلیه و یا آسیب اندام ها شود.
برای جلوگیری از تشکیل لخته، باید از داروهای ضد انعقاد مثل وارفارین استفاده کرد. می توان از داروهای جدیدتر مثل ریواروکسابان، دابیگاتران و آپیکسابان نیز استفاده کرد.
برخی موارد با درمان زمینه بروز فیبریلاسیون دهلیزی مثلا پرکاری تیروئید، این ریتم کاملا درمان می شود.
وحید
یکشنبه ۲۸ آذر ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
