سندروم تونل کارپال
دکتر مریم طهماسبی | بهترین متخصص قلب
سندروم تونل کارپال، سندرمی است که به علت فشار روی یک از عصب های دست به نام عصب مدین ایجاد میشود. تونل کارپال یک مسیر باریک روی مچ دست است که توسط استخوانها و لیگامان ها احاطه شده است. وقتی عصب مدین در این فضا تحت فشار قرار میگیرد، علائمی ایجاد میشود. این علائم عبارتند از :
گزگز و بی حسی دست و ضعف عضلات دست.
علایم بیماری سندروم تونل کارپال
علایم این بیماری معمولاً به تدریج شروع می شوند و شامل علائم زیر می باشند :
بی حسی و گزگز انگشتان :
بی حسی و گزگز، معمولاً انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و یا انگشت حلقه را درگیر کند، اما انگشت کوچک درگیر نمی شود. بیمار ممکن است که حسی مثل شوک الکتریکی را در این انگشتان تجربه کند. این حس ممکن است که به سمت بالا و بازو منتشر شود. معمولاً علائم زمان رانندگی، نگه داشتن تلفن و یا روزنامه ایجاد می شود و یا ممکن است فرد را از خواب بیدار کند. به تدریج ممکن است که علائم دائمی شود.
ضعف عضلات دست :
ممکن است بیمار احساس ضعف در عضلات دست داشته باشد و اشیا از دست بیمار بیفتد. این مساله یا به دلیل بی حسی و یا به دلیل ضعف عضلات دست به ویژه عضلات شست است که توسط عصب مدین کنترل میشوند.
علل سندروم تونل کارپال
این بیماری، به علت فشار روی عصب مدین ایجاد می شود. عصب مدین از ساعد به سمت مچ دست حرکت میکند. مسیر حرکت عصب، در فضایی به اسم تونل کارپال روی مچ دست است. این عصب، مسئول حس کف دست و انگشتان دست بجز انگشت کوچک می باشد. همچنین سیگنالهای عصبی به عضلات شست میفرستد. هر عاملی که عصب مدین را تحت فشار قرار دهد یا این عصب را تحریک کند، باعث ایجاد سندروم تونل کارپال می شود.
یک شکستگی مچ میتواند فضای تونل کارپال را کوچک کند و عصب را تحریک کند. همچنین تورم و التهابی که توسط آرتریت روماتوئید ایجاد میشود، می تواند این فضا را تنگ کند. در اکثر مواقع یک علت واحد برای این بیماری وجود ندارد و ترکیبی از عوامل مختلف باعث ایجاد این بیماری میشوند.
فاکتورهای خطر سندروم تونل کارپال
فاکتورهای آناتومیک :
شکستگی یا در رفتگی استخوان های مچ و یا آرتریت التهابی، می توانند باعث دفورمیتی و تغییر شکل استخوانهای مچ شده و فضای تونل کارپال را کوچک کرده و باعث فشار به عصب مدین شوند. افرادی که جثه کوچکتری دارند، به دلیل اینکه فضای کارپال در آنها کوچکتر است، ریسک بالاتری دارند.
جنسیت :
این بیماری در زنان شایع تر است. این مساله ممکن است به این علت باشد که این فضا اساسا در زنان کوچک تر است.
دیابت :
برخی بیماریهای مزمن و طولانی مثل دیابت ممکن است که باعث آسیب عصب شده و باعث این بیماری شوند.
بیماری های التهابی :
برخی بیماریهای التهابی مثل آرتریت روماتوئید و سایر بیماریهای التهابی می توانند تاندون های اطراف دست را تحت تأثیر قرار داده و با ایجاد التهاب آنها، بر روی عصب مدین فشار وارد بیاورند.
چاقی :
چاقی یکی از عوامل خطر ایجاد سندروم تونل کارپال می باشد.
تغییرات سطح مایعات بدن :
افزایش سطح مایعات بدن، باعث فشار روی عصب مدین شده و باعث سندروم تونل کارپال میشود. در بارداری و دوران یائسگی، این مشکل رخ میدهد.
سایر عوامل :
مشکلات تیروئیدی، نارسایی کلیه و لنف ادم از ریسکفاکتورهای این بیماریمی باشند.
آسیب های شغلی :
شغل هایی که نیازمند خم کردن مکرر مچ باشند، در درازمدت منجر به ایجاد سندروم تونل کارپال می شوند.
تشخیص سندروم تونل کارپال
شرح حال و معاینه فیزیکی :
بر اساس شرح حال و معاینه بالینی، پزشک می تواند به سندروم تونل کارپال شک کند.
نوار عصب – عضله :
نوار عصب – عضله از ابزار تشخیصی سودمند می باشد.
درمان سندروم تونل کارپال
درمان در قدم اول غیرتهاجمی است و شامل درمان دارویی مسکن و ضد التهاب می باشد. اقدات ساده ای مثل استفاده کمتر از مچ دست و یا کمپرس سرد جهت کاهش التهاب نیز سودمند می باشند.
گاهی آتل مچ دست جهت کاهش حرکت و تسکین درد توصیه می شود.
در موادی که علایم با روش های فوق بهبود نیابند، جراحی انجام می شود.