سرطان سینه
سرطان سینه، سرطانی است که در سلولهای سینه ایجاد می شود. این سرطان بعد از سرطان پوست، شایع ترین نوع سرطان تشخیص داده شده در زنان آمریکایی بوده است. بر خلاف تصور، سرطان سینه در هر دو جنس مرد و زن رخ می دهد، اما در زنان شایع تر است.
پیشرفت های چشمگیری در تشخیص و درمان این بیماری انجام شده است. مدت زنده ماندن فرد مبتلا به این بیماری به طور چشمگیری افزایش یافته است و دائماً نیز میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری در حال کاهش است که علت آن را میتوان ناشی از موارد زیر دانست : تشخیص زودتر بیماری، فهم بهتر از بیماری و درمان موثرتر بیماری.
علائم بیماری سرطان سینه
توده یا ضخامت در ناحیه سینه که از بافت اطراف متفاوت است.
تغییر سایز، شکل و ظاهر سینه.
تغییر پوست سینه مثل فرورفتگی پوست سینه، برعکس شدن یا تو رفتگی نوک سینه، پوسته پوسته شدن روی ناحیه پیگمانته پوست سینه ( ناحیه قهوه ای اطراف نوک سینه )، قرمزی و تورفتگی پوست سینه مثل پوست پرتقال.
علل سرطان سینه
سرطان سینه زمانی ایجاد میشود که سلولهای سینه شروع به رشد غیر طبیعی بکنند. این سلول ها نسبت به سلولهای سالم، با سرعت بیشتری تقسیم میشوند و در نتیجه در محل تقسیم تجمع پیدا کرده و باعث ایجاد توده سینه میشوند. گاهی این سلول ها در غدد لنفاوی و یا سایر اعضای بدن پخش می شوند.
عوامل ژنتیکی، عوامل هورمونی، سبک زندگی و عوامل محیطی باعث افزایش ریسک بروز بیماری این سرطان می شوند، اما کاملاً مشخص نیست که چرا برخی از افراد با وجودیکه ریسک فاکتوری ندارند، دچار این سرطان می شوند و درهمین حال، برخی از افرادی که یک یا چند فاکتور خطر برای ابتلا به سرطان سینه دارند، هرگز دچار این بیماری نمی شوند. البته برخی از عوامل ژنتیک شناخته شده در بروز به این بیماری دخیل هستند.
سرطان سینه ارثی
حدود ۵ تا ۱۰ درصد سرطان های سینه، با موتاسیون های ژنی ارتباط دارند و در یک خانواده به صورت ژنتیکی بروز می کنند. برخی از این ژنها عبارتند از BRCA1 و BRCA2 که هر دو ژن باعث افزایش چشمگیر این سرطان و تخمدان در زنان یک خانواده می شوند. اگر فردی سابقه خانوادگی قوی سرطان سینه و سایر سرطان ها را دارد، بهتر است که جهت مشاوره ژنتیک به پزشک مراجعه کند.
فاکتورهای خطر سرطان سینه
داشتن یک یا چند فاکتور خطر، لزوماً به معنی مبتلا شدن فرد به این سرطان نمی باشد، اما بهتر است که افراد از وجود فاکتورهای خطر خود اطلاع داشته باشند و مراقبت های لازم را انجام دهند.
این ریسک فاکتورها عبارتند از
افزایش سن
سابقه مشکلات سینه در فرد مثل هایپرپلازی آتیپیک در سینه
سـابقه شخصی سرطان ( اگر فردی سابقا در یک سینه سرطان داشته است، احتمال بروز سرطان در سینه مقابل وی نسبت به جمعیت عادی بیشتر است.)
سابقه خانوادگی این سرطان به ویژه در مادر، خواهر و دختر و بهویژه در سنین پایین تر
ژن های خاص مثل BRCA1 و BRCA2
سابقه رادیوتراپی به سینه
چاقی
شروع پریود در سن پایین تر ( کمتر از ۱۲ سالگی )
یائسگی در سن بالاتر
داشتن اولین فرزند در سن بالاتر ( بالای ۳۰ سال )
به طور کلی حامله نشدن
هورمون تراپی بعد از یائسگی
مصرف داروهای ترکیبی استروژن و پروژسترون
نوشیدن الکل
جلوگیری از بروز سرطان سینه
تشخیص زودتر بیماری با معاینات روتین و سایر روش های تشخیصی مثل ماموگرافی
کاهش مصرف الکل
ورزش حداقل ۳۰ دقیقه در روز و در اغلب روزهای هفته
قطع مصرف هورمون
کنترل وزن
رژیم غذایی سالم مثل رژیم مدیترانه ای که مبتنی بر مصرف بیشتر گیاهان و میوه جات است
تشخیص سرطان سینه
- معاینات روتین سینه و غدد لنفاوی زیربغل
- ماموگرافی تصویربرداری سینه با اشعه ایکس
- سونوگرافی سینه
- نمونه برداری از توده سینه ( تنها روش تشخیص قطعی این سرطان، بیوپسی یا نمونه برداری با سوزن بیوپسی و با هدایت اشعه ایکس یا سونوگرافی می باشد و نمونه بافتی جهت بررسی پاتولوژیک به آزمایشگاه ارسال می شود. )
- انجام MRI
درمان سرطان سینه
درمان سرطان سینه، بر اساس نوع سرطان، سایز توده، حساسیت سلول های سرطانی به هورمون و میزان پیشرفتگی و گستردگی سرطان، انجام میشود. در اغلب بیماران، جراحی حتما جزیی از درمان می باشد. سایر درمان ها مثل شیمی درمانی، هورمون درمانی، رادیوتراپی و ایمونوتراپی در کنار جراحی انجام میشود.
برداشتن تومور
در تومورهای کوچک، کل تومور و حاشیه اطراف آن برداشته میشود. گاهی در موارد تومورهای بزرگتر، ابتدا شیمی درمانی جهت کوچک شدن سایز تومور انجام میشود و سپس جراحی برای برداشتن تومور انجام میشود.
برداشتن کامل یک یا دو سینه
گاهی در مواردئسرطان های پیشرفته تر، دیک سینه بطور کامل برداشته می شود و گاهی سینه مقابل هم باید برداشته شود.
برداشتن غدد لنفاوی
گاهی غدد لنفاوی به صورت محدود و یا گسترده برداشته می شوند.
شیمی درمانی
گاهی شیمی درمانی در موارد تومورهای بزرگ برای کاهش سایز تومور و قابل جراحی شدن تومور، قبل از جراحی انجام می شود. همچنین درمواردیکه این سرطان به سایر جاهای بدن پخش شده است، شیمی درمانی انجام می شود. عوارض شیمی درمانی، به نوع داروها بستگی دارد و عبارتند از:
ازدست رفتن مو، تهوع، استفراغ، ضعف، افزایش ریسک عفونت، نازایی، آسیب به قلب و کلیه و عصب و….
رادیوتراپی
در رادیوتراپی از پرتو با انرژی بالا مثل اشعه ایکس و یا پروتون ها جهت کشتن سلولهای سرطانی استفاده می شود. رادیوتراپی سرطان سینه معمولا بعد از جراحی سینه انجام میشود. گاهی در موارد سرطان های بزرگ که به غدد لنفاوی منتشر شده اند، بعد از برداشتن سینه، رادیوتراپی به دیواره قفسه سینه انجام میشود.
هورمون تراپی
هورمون پرمون در واقع بلوک کردن رسپتورهای هورمونی است. در انواع سرطان هایی که به هورمون حساس هستند و رسپتورهای استروژن و یا پروژسترون دارند، داروهای بلوک کننده رسپتور تجویز می شود.
ایمونوتراپی
در این روش، با استفاده از کمک سیستم ایمنی، سلول های سرطانی کشته می شوند.