آهن
دکتر مریم طهماسبی | بهترین متخصص قلب
آهن یک مینرال است. اکثر آهـن موجود در بدن، در هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز خون و همچنین در میوگلوبین موجود در عضلات یافت می شود. این مینرال جهت انتقال اکسیژن و دی اکسید کربن ضرورت دارد.
آهن در گوشت، ماهی، حبوبات، اسفناج و غلات و … یافت می شود. این مینرال برای جلوگیری از بروز کم خونی و همچنین در درمان کم خونی فقر آهن کاربرد دارد.
کم خونی علل مختلف دارد و یکی از شایعترین علل کم خونی، کاهش ذخایر آهن بدن است.
عوامل خطر بروز کم خونی فقر آهـن
مصرف کم آهـن
عدم جذب کافی آهـن در دستگاه گوارش : بیماری سلیاک، بای پس روده.
مصرف زیاد آهـن در بدن : کودکی، حاملگی، شیردهی
از دست دادن خون و آهـن: قاعدگی، بیماری های دستگاه گوارش.
در این موارد، جایگزینی آهـن ضرورت دارد.
عوارض مصرف قرص
مصرف قرص آهن گاهی باعث درد و ناراحتی شکم، اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ میشود. مصرف قرص آهـن همراه با غذا، باعث کاهش برخی از این عوارض میشود، اما ازطرفی مصرف قرص همراه با غذا، ممکن است که باعث کاهش جذب آهـن شود.
قرص آهـن باید در صورت امکان با شکم خالی مصرف شود. در صورت مصرف قرص آهـن همراه با غذا، بهتر است که همراه با غذاهای لبنی، قهوه، چای و غلات مصرف نشود. برخی انواع قرص های آهن، پوشش دار و یا آهسته رهش هستند. این انواع قرص آهن عوارض کمتری مثل تهوع میدهند. اما گاهی جذب آهن این قرصها کمتر است. شربت آهـنباعث سیاه شدن دندان ها می شود.
تداخلات دارویی قرص آهن
آنتی بیوتیک ها :
قرص آهـن باعث کاهش جذب و اثر برخی از آنتیبیوتیکها میشود. لذا بهتر است که مصرف قرص آهـن ، ۲ ساعت قبل و یا ۴-۲ ساعت بعد از مصرف آنتیبیوتیک ها باشد.
بیس فوسفونات ها :
قرص آهـنباعث کاهش جذب و اثر بیس فوسفونات ها مثل آلندرونات میشود . این داروها در درمان پوکی استخوان کاربرد دارند. بنابراین بهتر است که قرص آهـن۲ ساعت قبل و یا ۲ ساعت بعد از مصرف این دارو مصرف شود.
لوودوپا :
آهن باعث کاهش جذب و اثر داروی لوودوپا میشود. این دارو در درمان پارکینسون کاربرد دارد. پس بنابراین بهتر است که این دو دارو به طور همزمان مصرف نشوند.
لووتیروکسین :
لووتیروکسین در درمان کم کاری تیروئید کاربرد دارد. آهن باعث کاهش جذب و اثر لووتیروکسین می شود و بهتر است که بطور همزمان مصرف نشوند.
متیل دوپا :
یکی از داروهای ضدفشارخون که بویژه در بارداری استفاده می شود، متیل دوپا می باشد. مصرف قرص آهن همراه با متیل دوپا، باعث کاهش جذب و اثر این دارو می شود. لذا بهتر است که مصرف این دو دارو حداقل با ۲ ساعت فاصله مصرف شوند.